Küresel ısınmaya yol açan etkenleri ortaya koyan yeni bir rapora göre ‘süper zengin’ milyarderler ‘dünyamızı batırıyor’.
Oxfam’ın yeni araştırmasına göre, en zengin yüzde birlik kesim, gezegen nüfusunun en yoksul üçte ikisi kadar karbondioksit (CO2) emisyonu salıyor.
Raporda yer alan isimler arasında Amerikalı Oracle kurucusu Larry Ellison, Meksikalı iş adamı Carlos Slim ve Tesla ile X’in patronu Elon Musk yer alıyor.
Milyarderler tarafından salınan emisyonlar, onların devasa yatırım koleksiyonundan, evlerinden, özel süper yatlarından, uçaklarından ve daha fazlasından geliyor.
Araştırmanın bulguları, yaşam tarzları ve fosil yakıtlara yatırımları karbon açısından yoğun olan süper zenginlerin karbon ayak izleri ile dünyanın geri kalanı arasındaki uçuruma dikkat çekiyor.
Dünya’dan kaçma planları var
Yazarlar, aslında dünyanın birçok süper zengininin, iklimin bozulması durumunda Dünya’dan kaçmaya hazırlandığına dikkat çekiyor.
Örneğin Tesla, SpaceX ve X’in (eski adıyla Twitter) patronu Elon Musk, Mars’a gitmek üzere Dünya’yı tahliye etmenin yollarını arıyor.
Bedelini yoksullar ödüyor
Oxfam’ın kıdemli iklim adaleti politikası danışmanı Chiara Liguori, süper zenginlerin ‘gezegeni yağmaladığını’, bunun bedelini ise yoksulların ödediğini söyledi.
Oxfam’ın kıdemli iklim adaleti politikası danışmanı Chiara Liguori, şu ifadeleri kullandı:
Süper zenginlerle geri kalanımız arasındaki uçurum çok keskin. En alttaki yüzde 99’luk kesimden birinin en zengin milyarderlerin bir yılda ürettiği kadar karbon üretmesi yaklaşık 1.500 yıl alır. Bu çok büyük bir haksızlık.
Raporun önsözlerinden biri, net servetinin 1 milyon dolar olduğu tahmin edilen 20 yaşındaki İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg tarafından yazıldı.
Thunberg’e göre, 2023’ün ‘kaydedilen en sıcak yıl’ olma yolunda ilerlemesine rağmen ‘dünyanın en zenginleri zenginleşmeye devam ediyor’ ve ‘insanları ve gezegeni kendi çıkarları için sömürüyorlar’.
Milyarderleri eleştiren Thunberg, sözlerine şöyle devam etti:
Şu anda gördüklerimiz, insanların sera gazı salımının neden olduğu değişen iklimin yalnızca başlangıcı. Bu emisyonlardan veya zenginlerin neden oldukları zararlardan eşit derecede sorumlu değiliz. Müsrif yaşam tarzlarını beslemek için gezegenimizin kaynaklarını çaldılar.
Özel jetle yapılan kısa bir yolculuk, ortalama bir insanın tüm yıl boyunca yaydığı karbondan daha fazlasını üretiyor. Bizi açgözlülüklerinin kurbanı ediyorlar.
Rapor için araştırmacılar, danışmanlar ve politikacılardan oluşan ekip, farklı gelir gruplarının tüketim emisyonlarını değerlendirmek amacıyla ulusal emisyonlar ve harcama verilerine ilişkin önceki çalışmaları kullandı.
Bunlar arasında süper zenginler ve zenginler, orta gelir grubu ve en yoksullar yer alıyordu.
Araştırmacılar, küresel ısınmanın ülke başına vatandaşların hayatını ne kadar tehdit ettiğini görmek için, salınan her milyon ton karbon için dünya çapında 226 fazla ölümü içeren bir ‘ölüm maliyeti’ formülü kullandı.
Zenginler yüzünden 1.3 milyon insan ölecek
Yapılan araştırmaya göre, en zenginlerin saldığı emisyon, ısıya bağlı 1,3 milyon ölüme neden olacak ve bu ölümlerin çoğu 2020 ile 2030 arasında meydana gelecek.
En zengin yüzde 1’lik kesimin karbon emisyonları, karbon püskürten kömür ve gaza alternatif olarak yenilenebilir bir enerji kaynağı sunan 1 milyon rüzgar türbininin faydasını ortadan kaldırıyor.
Süper zenginler, sera gazı emisyonlarının en büyük kısmından sorumlu, çünkü arabalar, uçaklar ve binalar gibi büyük karbon ayak izine sahip daha fazla varlığa sahipler.
Bu gazlar atmosfere girdiğinde ısıyı hapseder ve iklimin ısınmasına katkıda bulunur.
Bu zaten kutup bölgelerindeki buzların erimesini hızlandırıyor ve bu eriyen su okyanuslara girerek yavaş yavaş deniz seviyelerinin yükselmesine ve şiddetli su baskınlarına neden oluyor.
Araştırmanın yazarları, en fakir ülkelerin iklim değişikliğinin etkilerinden daha fazla etkilendiğini, kısmen de selden korunma veya iklimlendirme gibi iklimi hafifletme önlemlerine harcama yapamadıkları için bunun daha yüksek ölüm riskine yol açtığını söylüyor.
Örneğin, sel nedeniyle ölenlerin sayısı, eşitsizliğin en fazla olduğu ülkelerde, eşitliğin daha fazla olduğu ülkelere kıyasla yedi kat daha fazla.
Rapor, 30 Kasım – 12 Aralık tarihleri arasında Dubai’de gerçekleşecek bir sonraki BM İklim Zirvesi COP28 öncesinde geldi.
Dünya liderleri iklim değişikliğini tartışmak ve Paris Anlaşması doğrultusunda küresel ısınmayı sınırlandıracak önlemler üzerinde anlaşmaya varmak için bir araya gelecek.
