KKTC Merkez Bankası’nın 2023 yılı üçüncü çeyrek bülteninde bankalardaki Türk Parası ve Yabancı Para cinsinden mevduatlardaki artış dikkat çekiyor.
Yüzde 81 artış… KKTC Merkez Bankası’nın 2023 yılının üçüncü çeyrek raporuna göre bir yıllık dönemde mevduat yüzde 81.83 artış göstererek 2023 yılı Eylül ayı sonunda 164 milyar 692 milyon TL’ye yükseldi. Mevduattaki en büyük payı 113.374 milyon TL ile tasarruf mevduatı oluştururken, bunu sırasıyla 42.722 milyon TL ile ticari mevduat, 5.808 milyon TL ile resmi mevduat izledi.
En çok mevduat Yabancı Para cinsinden… Bankalardaki toplam mevduat 25.139 milyon TL’si Türk Parası cinsinden, 139.553 milyon TL’si ise Yabancı Para cinsinden oluşuyor. Bir önceki çeyrek döneme göre Türk parası cinsinden mevduatta yüzde 14.32, yabancı para cinsinden mevduatta ise yüzde 6.94 artış oldu.
Tercihimiz 1 ay vadeli mevduat… Müşterilerin büyük bir bölümü bankalardaki birikimlerini 1 ay vadeli mevduatta tutmayı tercih ediyor. Buna göre 2023 yılı Eylül ayı itibarıyla yüzde 41,66’lık pay ile bir ay vadeli mevduat ilk sırada yer alırken, yüzde 30,6’lık pay ile vadesiz tercih ikinci sırada… Yüzde 16,95’lik kesim ise 3 ay vadeli mevduatı tercih ediyor
Milyoner çok!… 2023 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla mevduat sahiplerinin birikimleri incelendiği zaman 0 – 200 bin TL arası 16.720 milyon TL, 200 bin – 1 milyon TL arası mevduat 50.132 milyon TL, 1 – 10 milyon TL arası mevduat 60.449 milyon TL, 10 – 20 milyon TL arası mevduat 12.101 milyon TL, 20-50 milyon TL arası mevduat 11.246 milyon TL, 50 milyon TL üzeri mevduat 14.045 milyon TL olarak gerçekleşti.
Cemre CEMALİ
Bankalardaki mevduatlar 2023 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın üçüncü çeyreğine göre yüzde 81,83 arttı.
Yılın ikinci çeyrek dönemine göre Türk Parası(TP) cinsinden mevduatta yüzde 14,32, YP cinsinden mevduatta ise yüzde 6,94 artış oldu.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın yılın üçüncü çeyreği için açıkladığı bültene göre; banka mevduatlarının 25.139,5 milyon TL’si Türk Parası(TP) cinsinden, 139.553,3 milyon TL’si ise Yabancı Para(YP) cinsinden tercih edildi.
Tasarruf mevduatı ilk sırada
Sektörün en önemli fon kaynağı olan mevduat, 2023 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 8,01 arttı.
Bir yıllık dönemde mevduat yüzde 81,83 artış göstererek 2023 yılı Eylül ayı sonunda 164.692,8 milyon TL oldu.
2023 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla, geçmiş dönemlerde olduğu gibi, mevduattaki en büyük payı 113.374,3 milyon TL ile tasarruf mevduatı oluştururken bunu sırasıyla 42.722,5 milyon TL ile ticari mevduat, 5.808 milyon TL ile resmi mevduat izledi.
Eylül 2022-Eylül 2023 döneminde, tasarruf mevduatında yüzde 78,28, ticari mevduatta yüzde 99,14, resmi mevduatta ise yüzde 46,34 artış gerçekleşti.
En çok mevduat Yabancı Para cinsinden
2023 yılının üçüncü çeyreğinde mevduatın 25.139,5 milyon TL’sinin Türk Parası(TP) cinsinden, 139.553,3 milyon TL’sinin ise Yabancı Para(YP) cinsinden oluşurken, bir önceki çeyrek döneme göre TP cinsinden mevduatta yüzde 14,32, YP cinsinden mevduatta ise yüzde 6,94 artış oldu.
2023 yılı Eylül ayı sonunda bir önceki çeyrek döneme göre kamu eliyle yönetilen bankaların TP mevduatında yüzde 11,28, YP mevduatında yüzde 5,03, özel sermayeli bankaların TP mevduatında yüzde 10,57, YP mevduatında yüzde 6,34, şube bankalarının TP mevduatında yüzde 19,67, YP mevduatında yüzde 8,89 artış yaşandı.
1 ay vade daha çok tercih ediliyor
Bankacılık sektörü mevduatındaki vade yoğunluğu, 2023 yılı Eylül ayı itibarıyla önceki dönemlerde olduğu gibi yüzde 41,66’lık pay ile bir ay vadeli mevduat toplamında yer aldı.
Bir ay vadeli mevduatı, yüzde 30,6’lık pay ile vadesiz, yüzde 16,95’lik pay ile 3 ay vadeli, yüzde 8,31’lik pay ile bir yıl vadeli ve yüzde 2,48’lik pay ile 6 ay vadeli mevduat izledi.
Mevduatın vade payı bir önceki çeyrek dönemle kıyaslandığında, vadesiz mevduatta 0,8 puan, 3 ay vadeli mevduatta 0,29 puan artış, 1 ay vadeli mevduatta 0,53 puan, 6 ay vadeli mevduatta 0,06 puan, 1 yıl vadeli mevduatta 0,51 puan azalış gerçekleşti.
Eylül 2022 – Eylül 2023 döneminde vadesiz mevduat ve 3 ay vadeli mevduatın payı sırasıyla 4,96 ve 0,52 puan artmış, 1 ay vadeli, 6 ay vadeli ve 1 yıl vadeli mevduatın payları sırasıyla 3,48, 0,64 ve 1,35 puan azaldı.
200 bin TL’ye kadarki mevduatlar 16 milyon TL’yi aştı
KKTC’de faaliyet gösteren bankaların gönderdiği aylık formlardan mevduat büyüklük ve hesap adedi sayısını içeren formda güncelleme yapılarak mevduat büyüklük dilimleri değiştirildi.
Buna göre bankacılık sektöründe mevduatın büyüklüğüne göre dağılımına bakıldığı zaman;
2023 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla 0 – 200 bin TL arası mevduat 16.720 milyon TL, 200 bin – 1 milyon TL arası mevduat 50.132 milyon TL, 1 – 10 milyon TL arası mevduat 60.449 milyon TL, 10 – 20 milyon TL arası mevduat 12.101 milyon TL, 20-50 milyon TL arası mevduat 11.246 milyon TL, 50 milyon TL üzeri mevduat 14.045 milyon TL olarak gerçekleşti.
2023 yılının üçüncü çeyreğinde, 1 – 10 milyon TL arası mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 36,7, 200 bin-1 milyon TL arası mevduatın toplam mevduat içindeki payı ise yüzde 30,44 oldu.
Toplam mevduat ile brüt krediler arasında Haziran 2023 sonunda 75.838,4 milyon TL olan fark, 2023 yılı Eylül ayı sonunda 7.962,8 milyon TL arttı ve 83.801,2 milyon TL’ye yükseldi.
Özel sermayeli bankalar mevduatın kredilere dönüşüm oranında ilk sırada
Brüt kredilerin toplam mevduata oranı bir yıllık dönemde 7,04 puan azaldı.
Bankacılık sektörünün derinliği ile aracılık fonksiyonunun göstergelerinden biri olan brüt kredilerin toplam mevduata oranı, 2023 yılının Haziran ayı sonunda yüzde 50,26 olarak gerçekleşti. 2023 yılının Eylül ayı sonunda ise yüzde 49,12 seviyesine geriledi.
2023 yılının Eylül ayı sonunda mevduatın kredilere dönüşüm oranı banka grupları bazında incelendiği zaman, özel sermayeli bankalar yüzde 55,14 ile ilk sırada yer aldı.
Özel sermayeli bankaları yüzde 45,59’luk oranla kamu eliyle yönetilen bankalar takip etti. Şube bankaları ise yüzde 42,87 dönüşüm oranına sahip oldu.
Türk Parası ve Yabancı Paranın krediye dönüşüm oranları düştü
TP mevduatın, TGA hariç TP krediye dönüşüm oranı 2023 yılı Eylül ayı itibarıyla bir önceki çeyreğe göre yüzde 123,57’den yüzde 114,54’e geriledi.
YP mevduatın TGA hariç YP krediye dönüşüm oranı da yüzde 35,78’den yüzde 35,36’ya düştü.
TP ve YP mevduatın krediye dönüşüm oranı 2022 yılı Eylül ayında sırasıyla yüzde 102,73 ve yüzde 42,16 olarak gerçekleşti.
