Bugün Dünya Engelliler Günü… Engelliler Dayanışma Derneği Başkanı Suay, sadece özel günlerde engelli bireyleri hatırlamanın doğru olmadığını söyleyerek, “365 gün bu sesi vermek gerekiyor” dedi
Hasta yatağı sırası… Ömer Suay, 2023 yılında 60’ın üzerinde tekerlekli sandalye, 15 dolaylarında akülü sandalye, yaklaşık 40 adet hasta yatağı ve her ay 250 engelli bireyin de düzenli olarak hasta bezi ihtiyacının karşılandığını ifade ederek, şu an akülü tekerlekli sandalye bekleyen üye sayısının 3, hasta yatağı sırası bekleyen üye sayısının ise 4 olduğunu açıkladı.
“Bütçede 4-5 kat artış var”… Engelliler Dayanışma Derneği Başkanı, ihtiyaç sahibi engelli bireylerin; tekerlekli sandalye, hasta yatağı, hasta bezi gibi medikal ihtiyaçlarını düzenli olarak gidermeye gayret ettiklerini belirterek, pandemi başlangıcında oluşturdukları 100-150 bin TL’lik bütçenin artan fiyatlar nedeniyle 4-5 katına çıktığını söyledi.
“Yardımlar için sıralama yapıyoruz”… Her bölgede gönüllüler ve bölge sorumlulukları olduğunu, tespit edilen eksikliklerinin yerinde incelendiğini ve rapor hazırlandığını söyleyen Suay, her ihtiyaca anlık olarak cevap verebilecek noktada olamadıkları için ihtiyacın durumuna göre yönetim olarak belirli bir sıralama yapmak zorunda kaldıklarını kaydetti.
Cemre CEMALİ
Birleşmiş Milletler tarafından 3 Aralık 1992’de Dünya Engelliler Günü ilan edilmesinin üzerinden 31 yıl geçti.
İlerleyen yıllarda teknolojinin de gelişmesi ile birlikte engelli bireyler için bağımsız yaşam daha kolay hale gelse de ihtiyaç duydukları medikal destek ürünlerinin fiyatları da yıllar içerisinde katlanarak arttı.
Sosyal dayanışma faaliyetleri yürüten ve üye sayısı şimdilerde binin üzerinde olan KKTC Engelliler Dayanışma Derneği’ni ziyaret ederek dernek bünyesinde yürütülen faaliyetleri, sosyal dayanışma hizmetlerini, eğitim programlarını ve aktiviteleri konuştuk.
KIBRIS’a demeç veren KKTC Engelliler Dayanışma Derneği Başkanı Ömer Suay, sosyal dayanışma faaliyetlerinde çok ciddi artış yaşandığını söyleyerek, aylık sosyal dayanışma faaliyetleri için oluşturulan 100-150 bin TL’lik bütçenin, bütün zorluklara rağmen 4-5 katına çıkardıklarını açıkladı.
Şu an aktif olarak akülü tekerlekli sandalye bekleyen üye sayısının 3, hasta yatağı sırası bekleyen üye sayısının ise 4 olduğunu ifade eden Suay, kasımda tekerli sandalye bağışı yapılan 11, akülü sandalye bağışı yapılan 1, hasta yatağı bağışı yapılan üye sayısının 3 olduğunu belirtti.
“365 gün bu sesi vermeliyiz”
Ömer Suay, sadece özel günlerde engelli bireyleri hatırlamanın doğru olmadığını söyleyerek, bugünleri farkındalık günü kabul edip kutlamalarla heba etmek yerine 365 gün bu sesi vermenin her zaman daha kıymetli olacağını açıkladı.
“Doğru bir algı ile halka, kamuoyuna ve yetkililere kendimizi doğru bir şekilde aktarmak lazım” diyen Suay, bunun yapılan güzel çalışmaları ve önlerine çıkan engelleri anlatmakla olacağını belirtti.
Suay, derneğin ve sivil toplum örgütlerinin iş yükünün geçmişe göre çok fazla olduğunu söyleyerek, sosyal devlet anlayışı içerisinde her birey ve kurumun üstlenmesi gereken görevler olduğunu hatırlattı.
Bu bakış açısıyla dernek olarak yürüttükleri sosyal dayanışma faaliyetlerinin her zaman öncelik verdikleri çalışmalar arasında yer aldığını söyleyen Suay, aktif üye sayısının bin rakamının üzerinde olmasına karşın, üyelerin hepsinin ihtiyaçlı insanlardan oluşmadığını, belirli topluluğa katılmak veya birlikteliği sağlamak için de derneğe üye olan insanlar olduğunu belirtti.
“İhtiyaçlı kişi sayısında artış var”
Ömer Suay, sosyal dayanışma faaliyetlerinde çok ciddi anlamda yoğunluk ve artış yaşandığını ifade ederek ihtiyaçlı kişilerin çokluğundan dolayı dokunmaya gayret ettikleri insan sayısının fazla olduğunu, bu nedenle de arzu ettikleri noktada olamadıklarına dikkat çekti.
Sivil toplum alanındaki faaliyetlerinin tümünün sponsorların ve gönüllülerin katkısı ve desteği ile olduğunu kaydeden Suay, “Bugün yapılan her destek geçmişte yapılandan çok daha fazla anlama sahip çünkü ekonomik problemlerin ve her geçen gün dokunduğumuz insan sayısının artması el birliği ve gönül birliğinin daha iyi bir noktaya gelmesi gerektiğini gösteriyor. Düne göre çok ciddi anlamda zorlanarak, fedakârlıklar yaparak da olsa elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Elimizi hatta gövdemizi taşın altına koymaya çalışıyoruz” vurgusu yaptı.
Suay, amaçlarının tenkit etmek ya da şikâyet etmek olmadığına dikkat çekerek mevcut olan kamusal sistemin tamamının yeterliliğini sağlayamadığı noktada sivil toplum örgütlerinin bu açığı kapatması gerektiği anlayışıyla mücadele ederek çalışmalarını sürdürdüklerinin altını çizdi.
Her bölgede gönüllüler ve bölge sorumlulukları olduğunu, tespit edilen eksikliklerinin yerinde incelendiğini ve rapor hazırlandığını söyleyen Suay, daha sonra da yönetim olarak aldıkları karar doğrultusunda her ihtiyaca anlık olarak cevap verebilecek noktada olamadıkları için ihtiyacın durumuna göre belirli bir sıralama yaptıklarını anlattı.
“Aylık bütçeyi 3-4 katına çıkardık”
Ömer Suay, ihtiyaç sahibi engelli bireylerin; tekerlekli sandalye, hasta yatağı, hasta bezi gibi medikal ihtiyaçlarını düzenli olarak gidermeye gayret ettiklerini belirterek pandemi başlangıcında aylık sosyal dayanışma faaliyetleri için oluşturdukları bütçe 100-150 bin TL dolaylarında iken, bütün zorluklara rağmen bu bütçeyi 4-5 katına çıkardıklarını açıkladı.
Her ay kaç kişiye manüel tekerlekli sandalye, akülü tekerlekli sandalye ve hasta yatağının verileceği noktasında hedef belirleyerek ilerlediklerini ifade eden Suay, başvuru sırası ve ihtiyaç sıralamasına göre derneğe ulaşarak destek talep eden her bireye mutlaka geri dönüş yapıldığının altını çizdi.
“Medikal malzeme fiyatları katlandı”
Ömer Suay, medikal destek sağladıkları ürünlerin yıllar içerisindeki fiyat değişikliklerine dikkat çekerek, 4-5 yıl öncesinde manüel bir tekerlekli sandalyenin fiyatının 500-700 TL’den 4-6 bin TL’lere çıktığını, hasta bezinin 30-40 TL’lerden 200-300 TL’lere yükseldiğini açıkladı.
Akülü tekerlekli sandalye ve hastane tipi hasta yataklarındaki maliyetlerin de çok yükselme olduğunu belirten Suay, 4-5 yıl önce orta kalitede bir akülü tekerlekli sandalyenin ortalama 3 bin 500 TL ile 6 bin TL aralığında iken, bugünkü fiyatlarının ise 50-60 bin TL olduğunu söyledi.
Suay, şu an aktif olarak akülü tekerlekli sandalye bekleyen üye sayısının 3, hasta yatağı sırası bekleyen üye sayısının ise 4 olduğunu kaydederek kasım ayında tekerli sandalye bağışı yapılan 11, akülü sandalye bağışı yapılan 1, hasta yatağı bağışı yapılan üye sayısının 3 olduğunu vurguladı.
2023 yılı içerisinde yapılan toplam bağışlar hakkında da bilgi veren Suay; 60’ın üzerinde manüel tekerlekli sandalye,15 dolaylarında akülü tekerlekli sandalye, yaklaşık 35-40 adet hasta yatağı ve her ay yaklaşık 250 engelli bireyin de düzenli olarak hasta bezi ihtiyacının karşılandığını ifade etti.
“En çok bütçe hasta bezleri için ayrılıyor”
Ömer Suay, sayının çok olması ve düzenli olarak yapılması nedeniyle sosyal dayanışma faaliyetlerinde en çok bütçe ayırdıkları kalemin hasta bezi olduğunu söyleyerek şöyle devam etti:
“Hasta bezinde şu an aktif desteklediğimiz 230 üyemiz var. Dünden bugüne farkımız hasta bezinde üyelerimizin aylık tüm ihtiyaçlarını karşılayabiliyorken şimdi sadece 2 paket verebiliyoruz. Bu da onlara ortalama 12-13 güne destek oluyor. Tüm ihtiyacı karşılamamız halinde hem diğer medikal ihtiyaçlardan feragat etmiş olacağız hem de hasta bezinde desteklediğimiz üye sayısını düşürmemiz gerekecek.”
Suay, eğitimden spora kadar farklı noktalarda çeşitli sosyal aktiviteler de olmak üzere gündelik hayatın neredeyse tamamına hitap edecek faaliyetlere imza atarak üyelerinin hem bugünlerine hem de yarınlarına katkı sağladıklarını söyleyerek Engelliler Dayanışma Derneği’nin içerisinde yer alan kütüphanede her hafta dersler verildiğini, görme engelli bireylerin gündelik hayatlarında bağımsız hareket yeterliliğini sağlayabilmeleri için aktif olarak kursları olduğunu belirtti.
“Kütüphanemizde 11 binden fazla sesli kitap var”
Kütüphanede bine yakın Braille kitabı, 11 binin üzerinde sesli kitap olduğunu ifade eden Ömer Suay, kitap okuma için oluşturulan engelsiz stüdyo olduğunu kaydetti.
Suay, yıllar önce kütüphaneyi oluştururken Türkiye’deki birçok kurum ve kuruluştan sesli kitap tedarik ettiklerini anımsatarak stüdyonun amacından bahsetti:
“Neden kitap üretimine katkı sağlayamıyoruz? diyerek vatandaşlar ve kitap okuma gönülleri ile gönül birliği yaprak kitaplar oluşturmaya karar verdik. Hem KKTC’de yaşayan görme engellilere hem de bizimle arşivini paylaşan Türkiye’deki kurum ve kuruluşlarla arşivlerimizi paylaşmak için binlerce gönüllü sayısına ulaştık. 2015 yılından itibaren 5 binin üzerinde kişiyi kitap okuma gönüllüsü olarak kütüphanemizde misafir ettik. TİKA’nın desteği ile tedarik ettiğimiz Braille baskı makinesi ile kitapları artık burada basabiliyoruz.”
“Braille baskı makinesi ile bütün kitaplara ulaşıyoruz”
Ömer Suay, Braille kitap maliyetlerinin çok ciddi noktada olduğunu da göz önünde bulundurduklarına işaret ederek, baskı makinesi sayesinde artık üyelerinin ihtiyacı olan kitaba ya da yazılı makaleye çok kısa sürede ulaşabildiğini açıkladı.
Kütüphanelerinde Braille tablet olarak bilinen ve gündelik hayatta ulaşılması çok kolay olmayan ama sonuçları kolaylık sağlayan ekipmanlarının olduğunu, sportif faaliyetler için satranç, mangala gibi oyunların yer aldığını ifade eden Suay, engelli bireylerin ders kitaplarının okunması için kitap okuma cihazı olduğunu belirtti.
“Kütüphaneye 200 bin dolardan fazla yatırım yaptık”
Ömer Suay, kütüphaneye yapılan yatırım ve sunulan imkânların arkasındaki yatırım bütçesinin 200 bin doların üzerinde olduğunu ve bu hizmetlerin bu yatırım sayesinde bu noktalara taşındığını söyleyerek “Paydaşlarımızın bize sürdüğü katkıları da göz ardı edemeyiz, Kıbrıs Vakıflar İdaresi, TİKA, TC Büyükelçiliği’nin yanı sıra iş adamlarımız ve gönüllülerimizin katkıları bu alandaki çalışmalarımıza can suyu niteliğinde” vurgusu yaptı.
