KKTC’de ilaca erişim konusunda 2023 yılında yaşanan sıkıntı 2024 yılında da devam edecek.
“Kendi ilacımızı üretmeliyiz”… KIBRIS’ın konuştuğu eczane ve ecza deposu sahipleri sorunun bir yılla da sınırlı olmadığını, yıllarca ilaç tedariki sıkıntısının devam edeceğini söylüyor. KKTC’nin kendi ilaç sanayisini kurup, kendi üretimini yapmadan ilaca erişim sorununun çözülemeyeceğini savunan eczacılar, bunu sağlamının yolunun da devlet teşvikinden geçtiği görüşünde.
Elif ŞEN ÇATAL
KKTC’de yaşanan ilaca erişim konusundaki sıkıntılar, 2024 yılında da devam edecek.
KIBRIS muhabirine konuşan eczane ve ecza deposu sahipleri, Türkiye’de yüzde 25 artan Euro kurunun ilaç üretiminin artması için yeterli olmayacağı görüşünde. Türkiye’den ülkeye getirilen ithal ilaç sayısı ihtiyaca cevap vermediği için AB ülkeleri ve İngiltere’den den ilaç ithal ediliyor ancak bu durumda ilaç fiyatlarının yüksek rakamlarda hastaya ulaşmasına neden oluyor.
Sektörü temsil eden eczacı ve ilaç deposu sahipleri ülkedeki ilaca erişim konusunun çözümünün üretimden geçtiği görüşünde. Bunun için de devlet teşvikine ihtiyaç duyulduğunu söyleyen eczacılar, kendi ilaç fabrikamızı kurup, kendi üretimimizi yapmadığımız sürece sadece 2024 yılında değil ilerleyen yıllarda da ilaca erişim sorununun devam edeceğini ifade ediyor.
Türkiye ilaç kurunu yüzde 25 artırdı
Türkiye’de Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair Karar’da değişiklik yapılmasına dair Cumhurbaşkanlığı kararının Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından 14.0387 TL olarak uygulanan kur değeri yüzde 25 arttırılarak 17.5483 TL olarak belirlendi.
Güncel kur ile ilaçlar arasındaki makas her geçen gün biraz daha artarken KKTC’de ilaca erişim konusunda 2024 yılında da devam edecek mi sorusu akıllara geldi.
Üretim sınırlı sayıda devam ediyor
İlaç kurlarının, güncel kurlardan daha aşağıda kalması nedeniyle Türkiye’deki ilaç üreticileri üretimlerini sınırlı sayılarda devam ettiriyor. Bunun yanı sıra tüm dünyayı da etkisi altına alan ilaç hammaddesindeki sıkıntı da ilaç üretimin yetersiz kalmasına neden olan bir diğer etken.
Türkiye, kendi nüfusuna yetecek ilaç üretimin sağladıktan sonra ilaçlarını ithal ediyor. İthal edilen ülkelerin en başında ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti geliyor. Ancak, ülkemize gelen ithal ilaç zaman zaman ihtiyacı karşılamaya yetmiyor.
“En doğru adım kendi ilaç sanayisinin kurulması”
Konuya dair KIBRIS muhabiri sektör temsilcileriyle konuşarak görüş aldı. Geride bıraktığımız 2023 yılında yaşanan ilaca erişim sorununun 2024 yılında da devam edeceğini söyleyen eczacılar, ülke adına yapılabilecek en doğru adımın kendi ilaç sanayisini kurmak olduğu yönünde görüş bildiriyor. KKTC’de ilaca erişimin ithal yollarla değil de kendi ilaç üretimini yapan fabrikalarla çözüme ulaşacağını ifade eden sektör temsilcileri bunun içinde anahtarın devlette olduğunu söylüyor.
“KKTC yönetimi katkı sağlamalı”
Bir ilaç fabrikası kurmak için yatırımcıya devlet tarafından verilecek teşvikin son serede önemli olduğu görüşünü paylaşan eczacılar, bu noktada KKTC yönetiminin de gerekli katkıyı sağlamadığı eleştirisinde bulunuyor.
“Kur farkı TC’nin politikasıyla ilişkili”
Türkiye’nin güncel kur rakamlarının altında bir ilaç kuru fiyatı belirlemesinin tamamen ülkenin kendi ilaç politikasıyla alakalı olduğunu anlatan sektör temsilcileri, güncel kurun kullanımının ilaç fiyatlarını ne yönde etkileyeceğinin ise tartışmaya açık bir konu olduğunu savundu.
Sahte reçete de etken oldu
KKTC’de ilaca erişim konusu sadece kur ve hammaddeye erişim konusuyla da sınırlı değil. Sahte reçete olayı olarak kamuoyuna yansıyan davalar da vatandaşın ilaca erişimini aksi yönde etkileyen bir diğer madde olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle kronik rahatsızlığı olan hastaların yaşanan süreçte mağdur olduğu hekimler ve eczacılar tarafından birçok kez dile getirilen konulardan bir tanesi.
“Bir an önce adım atılmalı”
Tüm bu etkenlerin önüne geçebilecek yasal düzenlemelere ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan sektör temsilcileri, bir an önce adım atılması için de çağrıda bulunuyor.
KKTC’de ilaç sadece Türkiye üzerinden ithal edilmiyor. AB ülkeleri ve İngiltere’de ülkeye ilaç sağlayan ülkeler arasında. Bu durumun da artı ve eksileri mevcut. Zaman zaman AB ve İngiltere’den gelen ilaçlar Türkiye’den gelen ilaç fiyatlarından daha yüksek olsa da bazı kalemler için aksini söylemek de mümkün. Kimi ilaçlar da Türkiye’den gelen ilaç fiyatlarından daha ucuza elde ediliyor. Bunun nedenin taşımacılık ve navlun fiyatlarıyla da ilişkili olduğunu dile getiren eczacılar, durumu ilaca erişimin sağlanması açısından değerlendirerek “Önemli olan tedavi görecek hastanın ilacını zamanında bulabilip, alması” şeklinde yorumluyor.
