Tarih tüten bir köy; Adaçay
Karpaz’ın sessiz ve şirin köyü Adaçay, tarihi mirası ve doğal güzellikleriyle, hükümet edenlerden ilgi bekliyor
Ayşe BULUT
Kıbrıs’ın en güzel köşelerinden Karpaz’ın, cennetten parçası Adaçay, adanın da eşsiz köylerinden.
Dağların yamacına sırtını yaslamış Adaçay, Erenköy-Karpaz Belediyesi’ne bağlı şirinliği, sevimliliği ve tüm doğallığıyla bölge köyleri arasında dikkat çekiyor.
Adaçay köyünde bulunan Osmanlı Mezarlığı ve araştırmalar sonucunda yine Osmanlı’dan kalma olduğu düşünülen Adaçay köyü içerisindeki Melanarka Camisi’nin izleri ile Adaçay, bir Osmanlı yerleşkesi olduğunu gösteriyor.
Adaçay’da şu anda 25 hane ve 110 nüfus var. Köy halkı çiftçilik ve hayvancılık yapıyor; ancak sınırlı da olsa kamu hizmetinde de çalışıyor.
Adaçay, sesiz ve son derece sakin bir köy. Adaçay’da 1974 yılından önce Kıbrıslı Türk ve Rumlar yaşıyordu. 1974’ten sonra ise Türkiye’den gelen göçmenler buraya yerleşti. Köyde ne bir bakkal ne de bir kahvehane var.
Adaçay Muhtarı Ferdi Yılmaz, Adaçay’ın küçük ve sirin bir köy olduğunu; ancak yol kenarlarında kaldırım yapılmadığını ve her köy gibi buraya da kaldırım yapılması gerektiğini belirtti.
“Gerçi belediye köylerde kaldırım yapmaya başladı, herhalde sıra bize de gelecek” diyen Yılmaz, “Öte yandan, çocuklar ve gençlerin, etkinlik yapacakları hiçbir alan yok. Bir çocuk parkı var, o da yetersiz.” şeklinde konuştu.
Yılmaz, köyde bulunan eski ve yıkılmaya yüz tutmuş binaların da tehlike arz ettiğini belirtti.
Yılmaz, Adaçay’da 1700 yılından kalma Osmanlı Mezarlığı olduğunu, 2005 yılında mezarlığın ortasından Adaçay-Derince yolu geçirildiğini, böylelikle Kıbrıs’taki en eski Osmanlı yadigârlarından birinin de yok olmaya bırakıldığını söyledi.
Yılmaz, “Eski Eseler ve Müzeler Dairesi, burasının Kıbrıs’taki en eski Osmanlı Mezarlığı olduğu yıllar önce tespit edildi; ancak mezarlığın korunmasına ve bakımına yönelik hiçbir adım atılmadı. Mezarlığın yarıdan fazlası, yapılan yol nedeniyle talan edilirken; Osmanlı izlerini taşıyan mezar başlıklarının çoğu da ortada yok. Olanlar da çalınarak yok oldu” ifadelerini kullandı.
Adaçay’ın bir diğer tariki değeri ise Melanarga Camisi. Adaçay eski Muhtarı Musa Danacı’nın döneminde yapılan araştırmalar sonucu Osmanlı’dan kalma olduğu düşünülen caminin, 1931 yılında yazışmaları bulundu. Mehmet Adem Hacı Lütfi isimli köy imamı ve muallimin (öğretmen) söz konusu camide görev aldığı da belgeler arasında yer alıyor.
Cami, yıllar önce Eski Eserler ve Müzeler Dairesi tarafından yerinde incelenmiş; fakat burasının cami olmadığı tespit edilmişti. Aynı zamanda cami, Vakıflar İdaresi tarafından da incelenerek restoresasyon için proje hazırlanmış; lakin proje hayata geçirilememiş ve günümüze gelindiğinde, tarihi cami yıkılmaya yüz tutmuş.
Köy sakinleri de “Köyümüz küçük olmasına rağmen içinde bulunan eski Melanarga Camimiz ve Osmanlı Mezarlığımıza maalesef devlet yetkilileri sahip çıkmıyor.” diyerek, tepkilerini dile getirdi.