‘İş bilmez ustalar’ zarara neden oluyor
Yollarda aniden alev alan araçların yarattığı şaşkınlık sürerken, vatandaş bunu ‘iş bilmez’ makinistlere, uzmanlar ise periyodik bakım ve motor yağı tercihlerine bağladı
“Kullanılması gereken yağ 15W-40’tır”… Oto Tamircileri Birliği Başkan Yardımcısı Hasan Akanay, araçlar için kullanılan yağlarda yanlış tercih yapılması nedeniyle sıkıntıların baş gösterdiğini kaydetti. Akanay, Kıbrıs’taki hava koşullarına en uygun yağın 15W-40 olduğunu söyledi
“Ehil kişiler çalıştırılmıyor”.. Araçlarının periyodik bakımlarını düzenli yaptırdığını vurgulayan vatandaşlar, araçlarda yaşanan sorunların oto tamircilik – elektrikçilik mesleğinde işin ehli olmayan kişilerin çalıştırılmasından kaynaklandığını öne sürdü
Emine Gül ÖZER
Kimi lüks, kimi eski model olan araçların seyir halinde ve park halinde fark etmeksizin bir anda alevler içinde kalması, son zamanlarda ülkemizde alışa gelmişin dışında artış gösterirken, oto tamirciler bunu araçların periyodik bakımının zamanında yapılmamasına bağlıyor.
Tamirciler, “periyodik bakımları zamanında yapın” çağrısında bulunurken, vatandaştan duruma tepki geldi.
KIBRIS’ın mikrofon uzattığı yurttaşlar, artan araç yangınlarının periyodik bakımlardan kaynaklanmadığını savunarak, oto tamircilerde artık işin ehli insanlar olmadığını, herkesin kendine usta dediğini söyleyerek sorunu buna bağlıyor.
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası’na (KTEZO) bağlı Kıbrıs Türk Oto Tamircileri Birliği (KTOTB) Başkan Yardımcısı Hasan Akanay ise ülkemizde yanlış kullanılan motor yağlarından ötürü de pek çok aracın zarar gördüğüne dikkat çekti. Bizim mevsimsel havalara göre kullanım olanağı en uygun olan yağın, 15W-40 olduğunu ifade eden Akanay, pek çok oto tamircinin bu bilgiyi bilip uygulamamasına sitem etti.
“Hem malımız, hem cebimiz zarar görüyor” ifadelerini kullanan Akanay, vatandaşı destekler nitelikte işin ehli olmayan ustaların varlığına da dikkat çekti.
“Normali 15W-40’tır”
Yağ konusunun uzun yıllardır değindiği ama bir türlü çözüme kavuşturamadığı bir sorun olarak kaldığını belirten Akanay, “Motor yağının bir akışkanlık seviyesi var. O numarasından belli olur. 10W-30 – 5W-30 – 20W-50 gibi.. bu hava sıcaklığıyla ilgili bir şeydir, motor yağının kalitesiyle ilgili değildir. 0 derece aşağısı ve 0 derece yukarısı ön görülen bir tablo şeması vardır tüm araç kataloglarında. Burada hangi numara yağı kullanmanız öğretilir” ifadelerini kullandı.
Akanay, “piyasada araştırdığınızda göreceksiniz. 0W-20 – 5W-30 – 10W-30 gibi yağlar kullanılıyor çok yaygın bir şekilde ve biz toplum olarak bundan çok büyük zarar görüyoruz. Normali 15W-40’tır, doğrunun da o olduğunu iddia ediyorum. Eğitim kitaplarında, gösterilen tablolar da benim söylediğimi destekliyor ama ne yazık ki piyasada ısrarla bunu kıramıyoruz.” dedi.
“Ne akla hizmet bu yağlar kullanılıyor”
Ülkemizde kullanılan yağlara tepki gösteren Akanay, “ Herkes 5W-30 – 10W-30 kullanıyor, o kadar kötü ki 0W-20 yağ kullananlar var. 2020 model Toyota’nın kitabında 0W-20 yağ koyduğu gösteriliyor. Firma bunu koydum ama soğukta -19-20 derecede performans alabilmek için koydum diyor. Siz eğer motorunuzu yüksek devirde, ya da zor koşullarda kullanacaksınız bu yağın viskozunu değiştirin diyor mutlaka. Bizde +18-30 derece ne geziyor da ne akla hizmet bu yağlar kullanılıyor?” şeklinde konuştu.
Sıcaklık ne kadar yüksek olursa ona göre motor yağını kalınlaştırmak gerektiğine vurgu yapan Akanay, “biz 40 dereceleri rahatlıkla görüyoruz. Bu şartlarda kullanımı en normal olanı 15W-40’tır. Avrupa’da 1 milyon kilometre yapabilen bir araç bizde 100 bin kilometrede ölüyor. Motoru değiştirip, gidip başka motor alıyoruz devam ediyoruz. Ama asıl sormamız gereken şu? Bu araç Avrupa’da bu kadar yol yapıyor da burada neden yapamıyor? Bunun sebebi de kullandığımız yağlar işte. Avrupa şartlarında reklam olarak 5W-30 yağın kullanılması normaldir, ama burada hava sıcaklığına göre yağ enjekte edilmeli.” İfadelerini kullandı.
“İşin ehli olmayan tamirciler bu hatayı en çok yapanlar”
Sanayicilerin bir kısmının doğruyu bildiği halde ısrarla yanlış olanı yaptığını belirten Akanay, “Bilen var mı? Var… Ama uygulayan çok az. Özellikle eğitim almamış, işin ehli olmayan tamirciler bu hatayı en çok yapanlardır. Bu hatadan da herkes zarar görüyor.” ifadelerini kullandı.
Bir örneklemeyle konuyu açıklayan Akanay, “Düşünün ortam sıcaklığı 40 derece bizde, ama siz 5W30 bir yağ kullandığınızda 30 derecenin üstünde hiçbir şekilde performans alamazsınız araçtan. 40 derecede o ince yağı kullanırsanız, motor aşınacak, paranız gidecek, belki canınızdan olacaksınız. Hava sıcaklığına göre motor yağı seçimi tercih edilmeli. Bizim iklim şartlarımıza en uygun yağ 15.40’tır.” dedi.
Vatandaş ne dedi?
Tahir Beydola
“Araba kullanan herkes, aracının ne zaman muayenesi olduğunu sadece kendisi bilir. Ben muayenesi gecikti, servisi gecikti de yangın çıktı durumuna katılmıyorum. Muhakkak bir sorun vardır ki o yangın çıkmıştır. 50 seneden fazladır araç kullanıyorum, başıma bir şey gelmedi. Tüm bakımlarını zamanında yaptırıyorum.. Araç bakımı da insanın kendine verdiği değerle aynı. Ama bakımı yapan kişinin iş bilirliği de çok önemli. Başıma gelen bir olayı anlatayım. Sıfır bir araç aldım. Rutin aylık servisi geldi, servise götürdüm bana yağının değişmesi gerektiğini söylediler. Aracın içindeki yağı aldılar, yeni yağ koymadılar. servisten çıktıktan sonra araç hararet yapmaya başladı. Çektim aracı servisi çağırdım, bir damla yağ yok motorun içerisinde..
Ben bilinçsiz bir sürücü olsam, belki araçta bende yanıp gidecektim içerisinde. Her zaman da şoförden, araç sahibinden bilmesinler olayları. Birazda teknik servisler, oto sanayiciler kendilerinden bilsinler. Kaç defa başımıza geldi, yaptık diyoruz yarı yolda araç tekrar arıza veriyor. Uzman olmayan kişilere araba servisi yaptırırsan, yolda da kalırsın, aracın da yanar…”
Turgay Gezen
“İnsanlar bu memlekette benim gördüğüm, kendilerinden ziyade arabalarına daha fazla bakıyorlar. Arabaların servislerini aksatanı çok nadir gördüm. Ama son zamanlarda artan bu araç yangınlarını basından da takip ediyoruz.. Bana göre zamanında servis yapılıp yapılmamasından ayrı olarak, bu işi yapan ustalarda da ehliyet yetersizliği var. Dışarıdan gelen kaçak göçek o kadar işçi var ki, iş verenler de işlerine öylesi daha uygun geldiği için onları çalıştırıyorlar. Kime sorsanız herkes usta. Bu işten, araba tamiratından, bakımından, servisinden gram anlamıyorlar. İş bilmez, işçi sayısı arttı. Araç yangınlarının en büyük sebebi bana sorarsanız, hatalı yapılan oto elektrik işlemleridir. Ben aracımın bakımını 7 ay önce yaptırdım. Çalıştığım usta arkadaşım olduğu için, yağ ile birlikte bin 200 küsura mal ettim. Bu ücreti ödemek maddi açıdan beni zorluyor ama pek çok kişiyi zorlamaz. Ama canımızdan da önemli değil”.
Havva Kasımoğlu
“Ben araç bakımlarını gayet düzenli ve güzel bir şekilde yaptırıyorum. En son 1 ay önce yaptırdım aracımın bakım ve servislerini toplamda da 10 bin TL ücret ödedim. Bu ücret beni zorlamıyor emekli maaşım olduğu için ama yaptırmayan vatandaşlar ihmal etmesin. Her gün bindiğimiz araç, kendimize bakar gibi bakmalıyız. Bu pahalılıkta biraz fiyat açısından zorlayabilir, ama napalım..”