Narh uygulamasına kasaplardan ‘boykot’
Hükümetin bayram öncesi kuzu eti için uyguladığı narh ile kuzunun tavan fiyatı 550 TL olarak belirlendi. Kasaplar, ellerindeki kuzu stokunu bitirip yeni kuzu kesmeme kararı aldı.
Kasaplar kuzu alımını durdurdu… Kasap Mehmet Kermeoğlu, buzluğundaki etleri zararına bu fiyata satacağını ve karar geri alınana kadar artık kuzu kesmeyeceğini söylerken; Cengiz Topal da “Bugün yarın kuzu kestirip reyona koymam gerekiyordu ancak karar eskiye dönene kadar kuzu kesmeyeceğim.” dedi.
Cemre CEMALİ
Et fiyatlarının halkın ulaşamayacağı seviyeye gelmesi sonrasında hükümet girişim başlatarak kuzu etinde narh uygulamasına gitti. Kuzunun kilogram fiyatının en çok 550 TL olmasına karar verildi, canlı kuzunun kilogram fiyatı da 250 TL’ye sabitlendi.
Bir aylık süre için alınan bu kararla kasaplar artık bir yaşını geçmemiş kuzunun kilosunu 550 TL’den yukarıya satamayacak. Devlet de bir yaşını geçmemesi şartıyla kesilen kuzu başına kasaplara 800 TL teşvik verecek.
KIBRIS kuzu etine uygulanan narh kararını kasaplara sordu. Kasaplar, ellerindeki mevcut kuzuyu satarak tüketeceklerini söyleyerek karar geri alınana kadar yeni kuzu alımı yapmayacaklarını açıkladı.
Kasaplar ne dedi?
Kermeoğulları Et Pazarı İşletmecisi Mehmet Kermeoğlu:
“Ben çekirdekten yetişme ve neyin ne olduğunu çok iyi bilen bir insanım. Üstelik 5 dönemdir Lefkoşa Belediye Meclis Üyesiyim. Bu karar şimdiye kadar alınan en büyük yanlış karardır. 550 TL’ye düşürdüm kuzu fiyatını ve buzluğumdaki etleri zararına bu fiyata satacağım ama yarından (bugünden) itibaren hayvan kesmeyeceğim. Üç dört tane kuzum kaldı onları satacağım sonra bu karar değişine kadar kuzu satışı yapmayacağım. Bu kararı bir aylığına aldılar ama güvenmiyorum onlara. Sonra başka bir şey çıkacak bunun altından. Bir ay boyunca dana kesip sadece kıyma satacağım ki dükkanımın girdilerini kurtarmaya çalışayım.
Ben 300-400 bin TL’lik hayvan alıp zararına 250 bin TL’ye mi satacağım? Bu iş göründüğü gibi değildir. Kâr marjı yüzde 10 olarak gösteriyor hükümet ancak kuzunun maliyeti bana 510 TL’ye geliyor.
Hayvancı da haklı 250 TL’ye satınca para mı kazanacak, yanlış anlaşılmasın. Hayvancı haklı, tüketici haklı, kasap haklı hükümettir suçlu. Hayvan başına 800 TL pirim verecekler ama bir kuzuyu kestiğinizde 3 kilogram ciğeri var. 50 kilograma aldığımız canlı hayvanın firesi olur ve kasaba 25 kilogram gelir. Kasapların bir kârı yok ki marketlerdedir etin fiyatı 800-900 TL’lerde. Marketler denetlensin. Ben zaten düşük bir kar marjı ile yarım kuzuyu 550-600 TL’ye satıyordum. Narh koyup zoraki bu kararı aldılar. Kuzuyu salhanede kestirmek için 200 TL veriyorum. 510 TL’ye bana mal olan kuzu için post cihazı ile yapılan ödemelerde de banka yüzde 4 komisyon alıyor. Kiloda 40 TL daha fiyat eklenmiş oluyor. Sigorta paralarımız, dükkan kiramız var devletin bu masrafları düşürmesi gerekiyor.”
Taşkınköy Kasap İşletmecisi Cengiz Topal:
“Hükümet vatandaşını düşünmek zorundadır. Vatandaşa ucuz et yedirmek için alındı bu karar ancak iyi araştırılmadı. Kasaplara doğrudan narh olarak 550 TL’ye satacaksınız demeleri bütün kasapları olumsuz etkiledi. 800 TL teşvik verilecek ama bu hiçbir kasabı kurtarmaz. Bir işletmenin çeşit çeşit giderleri vardır. Sadece bankalar post cihazlarına yüzde 3 komisyon alıyor. Hayvancının kasaba ihtiyacı var, kasabın da hayvancıya ihtiyacı vardır ve bu kaçınılmazdır. Aldığım bilgiye göre kimse kuzu kesmeyeceğini ve kuzu alımını durdurduğunu söyledi. Ben de bayramda kuzu kesmeyeceğim bunu da müşterilerime duyurmuş olayım. Bu karar eskiye dönene kadar kuzu alıp kesemeyeceğim. Çünkü kilogramı 250 TL olan canlı hayvanın kilogram başına satış fiyatının 550 TL olması kar marjının altında alınmış bir karardır.
Salhaneye kesime giren canlı kuzu karkas olarak bize geldiğinde kuzunun özelliğine göre maliyeti tahmini olarak kasaba 550 TL’ye geliyor. 200 TL’ye yakın salhane parası var, üzerinde ciğeri, kuyruğu var. Personel, kira, elektrik gibi işletme giderleri var.
Ben bugün (dün) salhaneye kuzu koyacaktım bu kararımdan vazgeçtim hatta anlaştığım bir üretici vardı kuzu alacaktım. Onda da emin değilim. Bende şu an kuzu but yok, kuzu gerdan ve pirzoladır. Pazartesi günü koyduğumuz kuzulardı, bugün yarın kuzu kestirip reyona koymam gerekiyordu. Hayvancıyı halkı koruyalım ama kasapları da incitmeyelim. Sanki de kasaplar çok kar marjı koyup satar gibisinden vatandaşa böyle göstermek yanlıştır. Biz kasapların suçu nedir? Narhtan önce kuzuyu 680 TL’ye satıyordum yeni yeni 700 TL yapmıştım.”