Dünya, son yılların en güçlü jeomanyetik fırtınasıyla sarsıldı. Özellikle Kuzey Amerika’yı etkileyen bu fırtına, Türkiye dahil olmak üzere kutup ışıklarının izlenmesine olanak tanıyabilir. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi tarafından yapılan bildiriye göre, bu fırtınanın elektronik cihazlarda problemlere neden olma potansiyeli oldukça yüksek.
Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA), Güneş’te yaşanan patlama hakkında bir bildiri yayınladı. Bildiride, jeomanyetik fırtınanın elektronik araçlarda problemlere yol açabileceği uyarısında bulunuldu. GPS’lerde sıkıntı çıkabileceği eklendi. Bu tür fırtınalar genellikle Dünya’ya Güneş’ten gelen yüklü parçacıkların atmosferle etkileşime girmesi sonucu oluşur ve manyetik fırtınaları tetikleyebilir.
Fırtına Dünya’nın 20 katı büyüklüğünde bir lekeden geldi. Birkaç gün önce, Güneş’te meydana gelen bir alevlenme, doğrudan Dünya’ya doğru devasa bir parçacık akışına neden olmuştu.
Bu denli güçlü fırtına beklenmiyordu
Jeomanyetik fırtınaları takip eden bilim insanları, bu olayın ardından gezegeni bir Güneş fırtınasının vurabileceğini öngörmüştü. Ancak bu denli güçlü bir fırtınayla karşılaşılacağı tahmin edilemedi. Analizler, fırtınanın aslında son 6 yılın en güçlü örneği olduğunu gösteriyor.
Ayrıca Güneş’in Aralık 2019’da başlayan son evresinde üretilen en güçlü fırtına niteliğinde. Bu leke daha önce de saatte yaklaşık 2.1 milyon saat hızla hareket eden bir dizi Güneş fırtınası oluşturmuştu.
Güneş’in fırtına döngüsü
Yıldız her 11 yılda bir, sakin veya fırtınalı geçen bir döngüsünü tamamlıyor ve yenisini başlatıyor.
Güneş’in 2019’da 25. döngüsüne girdiği biliniyor.
Gökbilimciler Güneş’teki patlamaların birkaç yıl içinde giderek artacağını ve zirve noktasına ulaşacağını belirtiyor. Çünkü Güneş, şu anda hareketli bir evrede.
Güneş fırtınası nedir?
Güneş’teki patlamaların uzaya büyük kütleli plazmalar savurmasına taçküre kütle atımı (CME) adı veriliyor. Bu plazmalar, Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime girip, manyotesferde geçici bozulmalara yol açtığında Güneş fırtınası adını alıyor.
CME’ler genellikle çevrelerine göre nispeten soğuk olduğu için karanlık görünen Güneş lekelerinde ortaya çıkıyor.
