Hümanizm felsefesinin önemli temsilcisi sayılan Erasmus’un Deliliğe Övgü kitabı
Yanlış yerde ve yanlış zamanda ortaya çıkan bilgelikten daha delice bir şey olmadığı gibi, orantısız ve dolayısıyla yanlış zekâdan daha ahmakça bir şey de yoktur.
Hümanizmin en önemli temsilcilerinden Erasmus, taslağını 1509 yazında İtalya’dan İngiltere’ye yaptığı yolculuk sırasında hazırladığı, daha sonra dostu Thomas More’un evinde tamamlayıp ona ithaf ettiği başyapıtı Deliliğe Övgü’de “Beni benden daha iyi kim temsil edebilir?” diyen delilik tanrıçasının ağzından tüm insanlığa seslenir.
Zalim hükümdarların, açgözlü din adamlarının, hırslı tüccarların, kaypak entelektüellerin ve müridi olarak gördüğü herkesin deliliğindeki bilgeliği açıkça ortaya sererken bilgeliğin ahmaklığını ispatlamaktan da geri durmaz.
Tanrıçanın hiciv olarak anılmasını istemediği bu methiye, aynı anda hem hicvin hem de methiyenin en delice ve bilgece örneklerinden biridir.
Erasmus kimdir…
Erasmus, 1466’da Rotterdam’da doğdu. Teolog ve klasik filolog kimliğiyle Kuzey Avrupa Rönesans’ının en önemli hümanistlerindendir. 1495-1499 arasında Paris’te Sorbonne Üniversitesi’nde teoloji öğrenimi gördü.
1499 yazında İngiltere’ye giderek Thomas More ve John Colet gibi isimlerle tanıştı, sonraları VIII. Henry adıyla tahta çıkacak olan genç prense Latince dersleri verdi.
1500’den 1506’ya dek Hollanda, Paris ve İngiltere arasında gidip geldi. Çalışmalarıyla Antikçağ düşüncesinin yayılmasına katkıda bulunan Erasmus, 1502’de Leuven Üniversitesi’nden gelen teklifi Yunancadan yaptığı çevirilere yoğunlaştığı gerekçesiyle reddetti.
Sayfa: 168
Önemli dersler verdi
1506’da İtalya’ya yerleşti, Torino’da teoloji doktoru unvanını aldı. Kilisenin kendini yenilemesi görüşüne temelde katılmakla birlikte, Martin Luther’in Reform hareketine Hıristiyan dünyasını kargaşa ve şiddete sürüklediği gerekçesiyle karşı çıktı ve asıl Hıristiyanlık ruhunu hümanist değerlerde aradı. 1510-1515 arasında Cambridge Üniversitesi’nde Yunanca dersleri verdi.
Erasmus öldü
Ardından Basel’e giderek 1529’a dek çalışmalarını burada sürdürdü ve yayımladı. Zwingli’ci Reform hareketi başladığında Freiburg im Breisgau’ya geçti ve Basel’e ancak 1535’te döndü.
Sayıları yüz elliyi bulan eserlerinde Avrupa’nın hümanist değerlerden beslenen ortak bir sanat ve bilim anlayışıyla hareket etmesi gerektiğini vurgulayan Erasmus, 1536’da bu şehirde öldü.
sayfası için iletişim:
