Saatte 28 bin km: Astronotlar bu hızla dönen uzay istasyonuna nasıl gidebiliyor
Türkiye’nin ilk astronotu olan olan Alper Gezeravcı, 18 Ocak’ı 19 Ocak’a bağlayan gece saat 00.49’da Uluslararası İstasyonu’na (ISS) gitmek için yola çıktı.
Alper Gezeravcı, SpaceX Axiom Space-3 misyonu kapsamında uzayda 14 gün kalacak.
Alper Gezeravcı ve diğer üç astronot, 36 saat sürecek yolculuktan sonra Uluslararası Uzay İstasyonu’na gidecek.
Kapsül istasyona kenetlenecek
Crew Dragon kapsülünün, 20 Ocak Cumartesi saat 13.15’te istasyona ulaşması ve kenetlenmesi bekleniyor.
Daha sonra ise kapsülün kapısı açılacak ve astronotlar, uzay istasyonuna giriş yapacak.
Uluslararası Uzay İstasyonu, saatte 28 bin kilometrelik müthiş bir hızla Dünya yörüngesinde hareket ediyor.
Peki nasıl oluyor da astronotlar, bu kadar hızlı olan istasyonuna Dünya’dan gidebiliyor? Önce bazı soruları cevaplayalım.
Uluslararası Uzay İstasyonu neden bu kadar hızlı hareket ediyor
Bir uzay istasyonunun yaklaşık 28 bin km. hızla uçaklardan kat kat daha hızlı hareket edebilmesi oldukça şaşırtıcı, öyle değil mi?
Bir uçak, hava direncine karşı sürekli hareket ederken enerji için yakıt kullanıyor. Ancak uzay istasyonu, Dünya’nın yer çekimi kuvvetinin etkisi altında hareket ediyor ve herhangi bir yakıt tüketmiyor.
Uzayda hava direnci olmadığından ve Newton’un Birinci Yasası’na göre (bir cisim, üzerine dengesiz bir dış kuvvet etki etmedikçe aynı hızda hareketsiz veya hareket halinde kalır), uzay istasyonunun yer çekimi kuvvetinin etkisi altındayken hareket etmeye devam etmek için hiçbir enerji kullanmaz.
Uzay istasyonunun hareket için yakıt kullandığı tek zaman, hareketini veya yörüngesini değiştirmek için bu yer çekimi kuvvetine karşı hareket etmesi gerektiği zamandır.
Astronotlar, saatte 28 bin km hızla hareket eden uzay istasyonuna nasıl gidebiliyor
Uzay istasyonunun hızı, yer çekimi kuvvetine bağlıdır ve bu da istasyonun kütlesine, Dünya’nın kütlesine ve aralarındaki mesafeye bağlıdır.
Açıkçası, istasyonun kütlesi Dünya’nın kütlesinden çok daha azdır, bu nedenle istasyonun hızının ana belirleyicisi, aralarındaki mesafe, yani istasyonun Dünya yüzeyinden yüksekliğidir.
Uluslararası Uzay İstasyonu’na kenetlenmesi gereken herhangi bir uzay gemisi veya roket, aynı yükseklikteki uzay istasyonununkine benzer bir hıza sahip olacaktır.
Bu nedenle, Dünya’dan fırlatılan bir uzay aracının istasyona kenetlenmesi işlemi çok karmaşık olmasına rağmen, göreceli hızlar birbirinden çok farklı olmadığı için zor bir işlem değildir.
Astronotlar yüksek hızlara rağmen nasıl hayatta kalıyor
Bir araba çok hızlı hareket ettiğinde bunu hissedersiniz, çünkü içinde bulunduğunuz araba çevreye göre çok hızlı hareket eder. Ancak, Dünya’nın 1600 km/saat hızla döndüğünü hiçbirimiz hissetmeyiz.
Bunun nedeni, onunla birlikte hareket ediyor olmamızdır, dolayısıyla Dünya’ya göre hızımız sıfırdır.
Benzer şekilde uzay istasyonunda olanlar, saatte 28 bin km. hızla hareket etmelerine rağmen istasyona göre hızları sıfır olduğu için bunu hissetmiyor.