Türkiye’nin ilk yerli cep telefonuydu: ASELSAN 1919 ve daha sonrasında neler yaşandı
Cep telefonunun mucidi, ABD’li John Francis Mitchell ve Martin Cooper olarak biliniyor.
Motorola şirketinde mühendis olarak çalışırken 1973’te ilk cep telefonunu geliştiren Martin Cooper, yeni bir çağı başlatmış oldu.
Türkiye, 1991 yılında araç telefonları sayesinde 1G teknolojisiyle tanıştı. Ardından internet, 1993’te hayatımıza girdi.
Cep telefonuyla görüşme, SMS ve veri aktarımı gibi imkanlar sunan 2G teknolojisi ise 1994’te kullanılmaya başlandı.
Türkiye’deki ilk telefon görüşmesi
Türkiye’de ilk cep telefonu görüşmesi, 23 Şubat 1994 günü gerçekleştirildi.
O yıllarda görüşmesi yapmak dışında bir servis sunamayan ve sadece büyük şehir merkezlerini kapsama alanına alan GSM operatörleri üzerinden telefon görüşmesi yapabilmek için, fiyatları 1000-2 bin dolar aralığında olan cep telefonlarından almak gerekiyordu.
Türkiye’de cepten ilk ‘Alo’, 23 Şubat 1994 Çarşamba günü 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile dönemin başbakanı Tansu Çiller arasında gerçekleşti.
Daha sonra ise ilk yerli telefon olan ASELSAN 1919, ülkemizdeki kullanıcıların beğenisine sunuldu.
Süleyman Demirel‘in elinde tuttuğu telefon, ASELSAN tarafından üretilen 1919 model cep telefonu değil, yurt dışından getirilen bir modeldi.
ASELSAN 1919 neler sunuyordu
ASELSAN, 1994 yılında 80 kişilik bir mühendis ekibi oluşturarak yerli cep telefonu çalışmalarına başladı.
Yaklaşık 5 milyon dolar harcanan 3 yıllık bir çalışma sonunda mühendis ekibi, ülkemizin ilk yerli üretim cep telefonu olan ASELSAN 1919 modelini Türk halkının beğenisine sundu.
ASELSAN 1919 modeli, adını Atatürk’ün Samsun’a çıktığı tarihten alıyordu.
Yerli telefon, ilk olarak 500 adet üretildi. Dönemin cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve MİT mensupları başta olmak üzere pek çok devlet görevlisi, ASELSAN 1919’u kullandı.
ASELSAN 1919 modelinin bazı özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
Çağrı yönlendirme özelliği sayesinde kapalı ya da meşgul olduğu zaman aramaları kayıtlı numaraya yönlendiriyordu.
SMS gönderiyor ve alabiliyordu.
Arayan kişinin numarasını gösteriyordu.
Gönderilen mesajın ya da yapılan çağrının ücreti ekranda görülüyordu.
Telefon dinlemelerini engelleyen özel bir teknolojisi vardı.
Mesaj aldığı ve biri aradığı zaman titriyordu.
ASELSAN 1919 neden başarılı olamadı
ASELSAN, 1919 modelinden sonra 1920 ve 1923 modellerini üretse de pek başarılı olamadı.
Türkiye’ye ithal edilen Nokia ya da Ericsson gibi cep telefonlarının dönemine göre oldukça gelişmiş ve pratik olmaları, ASELSAN 1919’un önündeki engeller arasında gösterildi.
Yine de ASELSAN 1919 modelinden sonra ülkemizde bazı şeyler değişti ve yeni bir dönem başladı.
İşte Türkiye’nin cep telefonlarıyla yaşadığı ilklerden bazıları:
İlk SMS
1992 yılında ilk seri üretim GSM telefonu olan Nokia 1011 piyasaya sürüldü. Aynı yıl ilk mobil kısa mesaj (SMS) Nokia marka telefon üzerinde gönderildi. Finlandiyalı Nokia’nın GSM teknolojisine oldukça fazla katkıları oldu.
İlk Roaming
GSM hattımız ile dünyanın her yerinden iletişim kurabilmemize olanak sağlayan uluslararası dolaşım diğer bir ifadeyle roaming için ilk anlaşma, 1992 yılında Finlandiyalı Telecom Finland ile İngiliz Vodafone arasında imzalandı.
Diğer ilkler
1996: Faturasız yani kontörlü cep telefonu aboneliği başladı
1999: WAP tarayıcısına sahip ilk cep telefonu Nokia 7110 satışa sunuldu.
2000: Dokunmatik ekranlı ilk cep telefonu piyasaya çıktı.
2001: Renkli ekranlı ilk cep telefon modelleri Nokia ve Sony Ericsson’dan geldi.
2002: Dünyanın ilk kameralı cep telefonu Nokia 7650 satışa çıktı.
2004: GSM abone sayısı tüm dünyada 1 milyara ulaştı.
2007: Akıllı telefonlar için milat kabul edilen ilk iPhone modeli satışa çıktı.
2009: Türkiye’de 3G mobil iletişim başladı.
2013: Türkiye’deki 3 operatörün toplam abone sayısı 68 milyona ulaştı.
