‘Yastık altı’ hazine satışta!
Uzun vadeli yatırımcıların “güvenli liman” olarak gördükleri altın fiyatındaki artışıyla rekora koşarken, kuyumcu esnafı ise en ölü dönemini yaşamaktan şikayetçi..
“Orta ve alt sınıf altınları bozduruyor”… KIBRIS’a konuşan kuyumcular, düğün mevsiminin geçmesiyle en durağan dönemde olduklarını ifade ederek altın fiyatının aşırı değer kazanması nedeniyle satış yapamadıklarını söylüyor. Hatta bırakın satış yapmayı, yastık altından çıkan altınlarını bozduranların sayısı şu sıralar bir hayli fazla.
“Kriz döneminde can simidi oluyor”… Ekonomist Ödül Muhtaroğlu, vatandaşın altın bozdurmasını ekonomik kriz dönemlerinde yaşanılan bir olay olduğunu belirterek, “Ülkemizde yaşanan ekonomik krizin boyutu, borcu olan vatandaşı ellerindeki altınları bozdurmaya mecbur bırakıyor. Altın zora giren insanlar açısından, kriz döneminde can simidi oluyor”
Emine Gül ÖZER
Uzun vadeli yatırımcıların ‘güvenli liman’ olarak gördükleri altın, zirve çağını yaşarken, alım gücü her geçen gün düşen vatandaş kuyumcuların yanından dahi geçemiyor. Düğün sezonunda hareketlilik yaşanan sektörde şu anda yaprak kıpırdamıyor.
Dövizin artması, savaş ve yüksek enflasyon her geçen gün halkı vururken, kuyumcular eski günlerini adeta mumla arıyor. Yurttaşlar altın alamadığı gibi, kötü gün için sakladığı altınlarını birer birer bozdurmak zorunda kalıyor..
Ülkemizde Türkiye’ye göre daha pahalı olan altın, ihtiyaç durumunda Türkiye’den temin edilebiliyor. Bu da satışları olumsuz etkileyen bir başka faktör olarak karşımıza çıkıyor.
KIBRIS, kuyumcular ile konuştu, sektörün durumunu ele alırken, ekonomist Ödül Muhtaroğlu’na gelinen durumu değerlendirtti. Muhtaroğlu, fiyat açısından zirve çağını yaşayan altının ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar nedeniyle vatandaşlar tarafından bozdurulmasının normal bir durum olduğunu belirtti.
“Altın küçük yatırımcılar için güvenli liman”
Altının yatırım aracı olarak en önemli güvenli limanlardan biri olduğuna değinen Muhtaroğlu, “belli dönemlerde yatırım araçları değişir, insanlar bazen borsaya, bazen gayrimenkule, ya da Bitcoin, Döviz mevduatı, TL mevduatına, bazen de altına yönelim sağlayabilirler. Diğer yatırım araçlarında kâr marjı görmeyeceğini düşünenlerin en çok tercih ettiği altın yatırımıdır” şeklinde konuştu.
Son dönemde altın fiyatının yükselmesi ve kuyumcuların ‘vatandaş altınları bozduruyor’ şeklinde demeçlerini değerlendiren Muhtaroğlu, bunun 2 ana nedeni olacağına dikkat çekti. Muhtaroğlu, “son dönemde altın fiyatları yükseldi, insanlarda bu yüzden ellerindeki altınları bozdurarak kar elde etme amacı güdüyorlar. Fiyat düştüğünde, tekrar altın alıp kenara koyuyorlar. Altın küçük yatırımcılar için her zaman güvenli liman olarak görülüyor” dedi.
“Ekonomik kriz, altın bozdurtuyor”
İkinci neden konusuna değinen Muhtaroğlu, ekonomik anlamda zor durumda olan vatandaşların başka çareleri olmadığı için ya bankadaki paralarını çekerek, ya da ellerindeki altınları bozdurarak hayatlarını idame ettirdiğini söyledi. Muhtaroğlu, “Türkiye’de de Kıbrıs’ta da ekonomik kriz yaşandığı dönemlerde, vatandaşların ellerindeki altınları bozdurduğuna şahit oluyoruz. Özellikle ülkemizde yaşanan ekonomik krizin boyutu, borcu olan vatandaşı ellerindeki altınları bozdurmaya mecbur bırakıyor” ifadelerini kullandı.
Muhtaroğlu, ekonomik kriz sürecinde altın birikimi yapan vatandaşlar için, “altın zora giren insanlar açısından, kriz döneminde can simidi oluyor” dedi.
Kuyumcular ne dedi?
Laden Deniz
“Yaz döneminde düğünler olduğu için, güzel ve hareketli bir dönem geçirdik. Okulların açılmasıyla şu an ölü döneme tekrardan bir giriş yaptık, en durağan dönemdeyiz diyebilirim. Altının da yükselişe geçmesiyle daha da durgunlaştık. Türkiye kökenli vatandaşlarımız özellikle altınlarını bozdurmak için kuyumculara geliyor. İnsanlar Türkiye’den altın alıyorlar, bir yakını vasıtasıyla ya da kendileri gittiklerinde. Çünkü biz buraya getirirken, üzerine KDV ekleniyor, kutu parası ekleniyor, kredi kartı ücreti vs her şey üzerine bindiği için bizde üzerine kar payını koymak zorunda kalıyoruz. Diğer kuyumcular bunu çok fazla bir şekilde de koyabiliyor. O da onların vicdanına kalmıştır.”
Mustafa Demir
“Müşteriyi kovaladığımız bir dönemdeyiz. Kapıdan girene bir zorlama sürecinden geçiyoruz. Bir şeyler satmak, satış yapabilmek için uğraş veriyoruz. Günümüzde insanlar altın almak değil, markete girmeye korkarken biz altın satmaya çalışıyoruz. İnsanların parası varken de, parası yokken de bozdurmak için yine bize geliyorlar. Alım ve satımla bu çarkı döndürmeye çalışıyoruz. Düğün sezonunu kapattık, şuan bir durgun dönemin içindeyiz yine diyebilirim. Korona sürecinden sonra süreç çok zorlaştı. Orta sınıf ve alt sınıf artık bozdurmak için geliyor sadece kuyumculara. Düğün yapacaksa bile aileler, ellerindeki altını bozdurup şunları yapalım diye hesap kitap yapıyorlar. O yüzden altın alımından çok şuan elinde altını olanlar birer birer bozduruyor. Türkiye’de altın daha uygun bazı vatandaşlar oradan almayı tercih ediyor. Çünkü buraya gelirken üzerine KDV ekleniyor, toptancılık fiyatı ekleniyor. İster istemez bir fark oluşuyor Türkiye ve buradaki piyasa arasında.”
Ali Bardak
“Altın şu anda insanların talep ettiği zamanda da değil. Çünkü insanların maaşları, satın alma gücünün çok altında kalıyor. Ben 32 yıldır dükkanın sahibiyim. İnsanlar eskiden maaşlarını alır almaz, mutlak 1 altın alır ve kenara atarlardı. Ama özellikle son zamanlarda Suriye savaşından sonra altın piyasası çok yükseldi. Üstüne okullar açıldı derken, talep bayağı azaldı. Artık insanlar artık yatırım amacı olarak da alamıyor. Altın piyasası çok durağan. Piyasa öyle bir oldu ki insanlar altın almaktan çok bozdurmaya geliyor kuyumculara, alyansını bile bozduran insanlar gördüm.”
Bünyamin Yüksekbaş
“Altının yükselmesi yatırımcılar için, isabetli bir yatırım aracı. Fakat altın fiyatlarının aşırı yükselmesi gelir seviyesi düşük olanlar için de büyük bir sıkıntı. Özellikle yeni evlenecekler için malum ciddi bir finansal açık çıkıyor ortaya. Ziynet altınlar yatırımcılar açısından çok tercih ediliyor. Tam altın, çeyrek gibi. Kuyumculuk var olduğu sürece alım ve satımlar hep bir denge içerisinde hareket ediyor. Evet piyasa çok yüksek insanlar ellerindeki altını bozduruyor, ama bozduran kadar alabilecek gücü olup alan insanlarda var.”