YÖDAK Başkanı Hocanın: Yetkilerimizi sistemi suistimal edenlere karşı kullanmakta kararlıyız

Yükseköğretim Planlama, Denetleme, Akreditasyon ve Koordinasyon Kurulu’nun (YÖDAK) yeni başkanı Prof. Dr. Aykut Hocanın, yükseköğretim bölümünde gündeme gelen usulsüzlüklere işaret ederek, YÖDAK’ın yetkililerini sistemi suistimal edenlere karşı kullanmakta kararlı olduğunu vurguladı.

YÖDAK Başkanı Prof. Dr. Aykut Hocanın, son dönemde yükseköğretim bölümünde gündeme gelen usulsüzlüklerle alakalı ilk kapsamlı değerlendirmesini Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) muhabirine yaptı..

Yükseköğretimin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) amacıyla önemine ilgi çeken Hocanın, 1979 senesinde Öğretmen Akademisi’nin kurulmasıyla başlayan ve devamında Doğu Akdeniz Üniversitesi ile devam eden sektörün, Türkiye’den öğrencilerin gelmeye başlamasıyla süratli şekilde büyüyerek geliştiğini kaydetti.
YÖDAK’ın ise 2005 senesinde yasa ile kurulduğunu açıklayan Hocanın, Kurumun planlama, denetleme, akreditasyon ve koordinasyon vazifeleri olduğunu söyledi.

“Akreditasyon işlemlerinin özerk bir yapıya kavuşturulması lüzumir”

2016 senesinde yayımlanan Dünya Bankası raporunda da belirtildiği gibi planlayıcı, koordine edici ve denetleyici işlemler ile akreditasyon işlemlerinin ayrı yapılması lüzumluliğini altını çizen Hocanın, Türkiye’de de akreditasyon işlemleri amacıyla YÖK’ten (Yükseköğretim Kurulu) bağımsız olarak YÖKAK’ın (Yükseköğretim Kalite Kurulu) vazife yaptığı örneğini vererek, KKTC’de de akreditasyon işlemlerinin YÖDAK’tan bağımsız olarak yürütülmesi lüzumluliğini belirtti.

“Akreditasyon işlemlerinin özerk bir yapıya kavuşturulması lüzumir.” diyen Prof. Dr. Hocanın, şu anda bu yetkinin meşru olarak YÖDAK’ta olduğunu yineledi ve yapılacak düzenlemelerle yerli ve yabancı uzmanlarla donatılacak bir kurul doğrultusundan akreditasyon çalışmalarının yürütülebileceğini anlattı.

Hocanın, son dönemde yükseköğretimde yaşananların emniyet zedelediğini, bunların ciddiyetle ele alınarak hukuk kapsamında halledilmesi lüzumluliğini vurgulayarak, düzenin fiili olarak denetlenebileceği bir noktaya getirilmesinin önemine vurgu yaptı ve yeni kurgulanacak çalışmaların bu yönde olduğunu bildirdi.

YÖDAK’ın yükseköğrenimle alakalı vazifelerini yapması amacıyla veriye lüzumsinim duyduğunu altını çizen Hocanın, oluşturulacak veri düzeneğinin diplomalardaki emniyet bunalımını ortadan kaldıracağını ve planlı bir yapı meydana gelmesine imkân sağlayacağını söyledi.

Üniversitelerdeki uygulamaların açılma işlemini de paylaşan Hocanın, “Herhangi bir uygulama açılacaksa ilk yapılması lüzumen Milli Eğitim Bakanlığı’na müracaat dilmesini, ön onay alındıktan sonra öğretime başlaması amacıyla de YÖDAK’a müracaat dilmesini lüzumir. Bu uygulamalar Türkiye’den de öğrenci alacaksa, YÖK’e de başvurmaları lüzumir. YÖDAK onayından sonra YÖK’e müracaat yapıldığı vakit, YÖK kabul ettiği uygulamaları ÖSYM – YKS tercih kılavuzuna koyar. Kılavuzda yer alan uygulamalara Türkiye vatandaşı öğrenciler de yerleşebilir. YÖDAK’tan onay almış ama şimdilik YÖK doğrultusundan onaylanmamış ve Türkiye Cumhuriyeti’nden öğrencilerin yerleşmediği, sadece KKTC’den ve yabancı ülkelerden öğrenci alan uygulamalarımız da var. Şimdilik hiçbir uygulaması YÖK’ten onay almamış üniversitelerimiz de var.” diye konuştu.

Hocanın, Türkiye’deki kılavuzda yer alan bütün uygulamaların rastgele bir ek işleme lüzum duymadan otomatik denkliğe sahip olduğunu da belirtirken, sadece YÖDAK onaylı olanların ise kriterlerini sağlayıp işlemlerini buna göre yaptırmaları halunda denklik sorunu olmadığını ekledi.

“Yeni kurulacak sistem, YÖDAK’ın kontrollerini fonksiyonel duruma getirecek”

Türkiye’deki Yükseköğretim Bilgi Sistemi (YÖKSİS) sistemi aynısı bir düzenin ülkede de kurulması amacıyla YÖK ile çalışmaların başladığı, üniversitelerin bilgilendirildiği, hem yazılım, hem teknik hem idari işlemlerin başlatıldığı verisini veren Hocanın, 3-4 ay içersinde düzenin verileriyle eş güdümlü hazır olacağı öngörüsünü meydana koydu ve mezunların da sisteme girileceğini aktardı.

Hocanın, bu çerçevede, 25 Mart Pazartesi günü YÖK kurulu ile bir araya geldiklerini de aktardı. YÖK Heyeti’nden YÖK Başkan Vekili Prof. Dr. H. Haldun Göktaş, YÖK Denetleme Kurulu Üyesi, YÖK İç Denetim Birimi Başkanı, YÖK Uluslararası İlişkiler Dairesi Başkanı, YÖK Eğitim-Öğretim Dairesi Başkanı, YÖK Bilgi İşlem Dairesi Başkanı, YÖK Veri Yönetimi İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanı, YÖK Bilişim Eksperi, YÖK Yazılım Eksperi ve YÖDAK’tan YÖDAK Başkanı Prof. Dr. Aykut Hocanın, YÖDAK Kurul Üyeleri ve YÖDAK Hukukçusu ile MEB Yükseköğrenim Dairesi Dışilişkiler Müdürü, MEB Bilgi İşlem sorumlularının hazır varolduğu görüşmenin önemine vurgu yapan Hocanın, oluşturulacak veri düzenine dair YÖK’ten alıncak desteğin ülke yükseköğretimi tarafından çok mühim olduğunu belirtti.

Hocanın, YÖK’ten onay almış uygulamaların Türkiye’deki YÖKSİS’e esasen kaydedildiklerini de ekledi ve “Şimdi yapılacak olan bütün üniversitelerin uygulamalarını, YÖK’ten bir uygulaması bile onay almamış olanlar da dahil, YÖKSİS aynısı sisteme kaydettirmek.” dedi.

“Şu anda acil hal kayıt tutulması ve denetleme kısmının yapılmasıdır.” diyen Hocanın, KKTC’de YÖK’ün teknik desteği ile kurulacak YÖKSİS aynısı yeni düzenin bütün yetki ve sorumluluğunun YÖDAK’ta olacağını vurguladı ve bu düzenin YÖDAK’ın kontrollerini fonksiyonel duruma getireceğini inanç belirtti.

“YÖDAK olarak her alandaki kontrol vazifelerimizi yürütüp düzenin itimat edilir şeffaf olarak oluşturulanmasını sağlayacağız”

Yükseköğretimde lüzumlu bütün altyapının güncellenmesi, kaliteli kontrol sistemlerinin oluşturulması, bilişim altyapısının günün koşullarına uyumlu bir yapıya kavuşmasını amaçlayan sistemle alakalı bilgi de açıklayan Hocanın, verilerin üniversiteler doğrultusundan sisteme girileceğini ve bu verilerle “öğrencinin ne vakit üniversiteye başladığı, ne vakit mezun olduğu, not dökümleri, gelen yabancı öğrencinin muhaceret kayıtları, her türlü istatistiki bilginin takibi ve belge emniyetliği” gibi bilgilere ulaşılabileceğini kaydetti. Hocanın, “Bunun uzantısı olarak da bizim birimlerimize, İçişleri Bakanlığı’na, Muhaceret Dairesi’ne, askerlik tecil kurumlarına bu hizmetler, verinin okunarak yapılması sağlanacaktır. Dolayısıyla e- devlet tarafında de bir öneli ismim atılacaktır.” dedi.

Sistemin döneme girmesiyle 4 senelik üniversiteyi 4 yıldan az sürede bitirenleri bir çırpıda görebileceklerini ve bilgilere ulaştıkça daha etkin kontrol yapabileceklerini izah eden Prof. Dr. Hocanın, sarsılan emniyetin tekrar oluşmasının vakit istediğini, fakat süreci titizlikte yöneteceklerini vurguladı.

YÖK ile diyalog kurulması, kurulun adaya gelmesi ve çalışmaların başlamasının çok süratli olduğunu bildiren Hocanın, bunu oluşturulan üst seviye girişimlere bağlayarak, Cumhurbaşkanı, Başbakan, Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi ve hükümete girişimleri bundan dolayı teşekkür etti.

Kurulacak sistem ile öğrencilere ve velilere kaliteli eğitim emniyeti verilmesinin; sistemi suistimal edenlerin, yasa dışı hareket edenlerin, hatalı yapanların belirleme edilerek lüzum görülürse sistem dışı bırakılabilmesinin olası olacağını bildiren Hocanın, “YÖDAK olarak her alandaki kontrol vazifelerimizi yürütüp düzenin itimat edilir, şeffaf olarak oluşturulanmasını sağlayacağız. Bizim ilkelerimiz meşrulık ve hukuka uygunluk… Biz kararlarımızı da uygulamalarımızı da meşru çerçevede yürüteceğiz.” ifadelerini kullandı.

Ülkede dünya standartlarında üniversiteler olduğunu ve bunların yaşanan sıkıntılar nedeniyle itibar kayıbı yaşamamaları lüzumluliğini altını çizen Hocanın, hata yapanın en süratli şekilde belirleme edileceği ve bütün düzenin denetlenebilir kılınacağı bir sistem yaratmanın lüzumluliğini vurguladı.

“Kurumun güçlendirilmesi lüzum”

Kamuoyunda “düzmece diploma” olarak günden olan soruna de ilgi çeken Hocanın, “Kriterleri sağlamadığı durumda sağlamış gibi gösterilen, akademik yeterliliğini yerine getirmeden elde edilen diploma düzmece değil geçersizdir ve iptal edilmelidir.” diye konuştu.

YÖDAK’ın yetkilerinden bahseden Hocanın, “Yetkilerimizi sistemi suistimal edenlere karşı kullanmakta kararlıyız.” dedi.

Son olarak, YÖDAK’ın altyapısının, insan kaynağının ve bugüne kadar yarattığı sistemlerin yeterli olmadığını da izah eden Hocanın, kurumun güçlendirilmesi lüzumluliğinin altını çizdi.