KTSO eski Başkanı Avunduk, KKTC heyetinin Azerbaycan ziyaretinin sadece siyasi değil; ekonomik açıdan da oldukça önemli olduğunu belirterek, işbirliklerinin gelişmesini temenni etti:
Müslüm BAYUK
Kıbrıs Türk Sanayi Odası (KTSO) eski Başkanı Candan Avunduk, iş insanları ve siyasetçilerin yaptığı Azerbaycan ziyaretinin oldukça önemli olduğunu kaydetti. Avunduk, yapılan bu ziyaretin ekonomik iş birliği anlaşmasıyla taçlanmasını umut ettiğini belirterek, KKTC ile Azerbaycan arasında ambargo olmadığını anlattı. Ambargonun sadece 27 Avrupa Birliği üyesi devlet tarafından uygulandığını söyleyen Avunduk, diğer ülkelerle ticaret yapabilmenin mümkün olduğunu kaydetti.
Avunduk ancak ticaretin yapıldığı Mağusa Limanı’nın durumunun içler acısı olduğunu belirterek, buranın özelleştirilip geliştirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Avunduk, Kıbrıs TV’de, Aytuğ Türkkan’ın hazırlayıp sunduğu ‘Detay’ programına konuk oldu.
“Gezinin amacı KKTC ekonomisine katkı sağlamak”
Ülkenin en üst makamlarıyla birlikte sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve iş insanlarının Azerbaycan’ı ziyaretlerinin anlamlı ve değerli olduğunu belirten Candan Avunduk, “Biz tanınmamış bir ülkeyiz, kendimizi daha fazla ifade edebilme olanaklarını böyle gezilerle bulabiliriz. Bunun özellikle Cumhurbaşkanlığı nezdinde olması karşıya gittiğiniz zaman daha anlamlı olmasını sağlar” dedi.
Önemli olanın gerçekleşen gezinin sonunda somut kazanımlar elde etmek olduğunu dile getiren Avunduk, “Biz oraya 200 kişi gittik. Sayın Tatar Azerbaycan Devlet Başkanı’yla görüştü, bizim açımızdan dünyadaki sesimizi duyurma açısından önemlidir. Bu iyi tarafı, ikincisi de gezinin amacı KKTC ekonomisine katkı sağlanıp sağlanmayacağıdır” diyerek konuşmalarına şu şekilde devam etti:
“Bizim turizmimiz çok gelişmiş, eğitim camiamız özellikle yüksek öğrenim çok gelişmiş vaziyette, sağlık turizmimiz fena değil. Dolayısıyla oradan buraya birtakım potansiyellerin gelme olanağı olabilir, bu iyi. Bunun ölçülebilir değerlerde olması lazım;günün sonunda biz gittik, şu işi bağladık, şu ticaret başladı diyebildiğimiz zaman olur.”
“Biz ambargoluyuz deyip bunun arkasına çok sığındık”
Candan Avunduk, dünya ne kadar karışık oluyorsa olsun yapılan gezinin dünya tarafından not edildiğine değinerek, “Gezinin bu yönden olumsuz tarafı yoktur bana göre. Ama ekonomik anlamda somut adımlarla taçlanması lazım” ifadelerine yer verdi.
“Biz ambargoluyuz deyip bunun arkasına çok sığındık ve çok ağladık” diyen Avunduk şöyle konuştu:
“Bizim ambargolu olduğumuz yer sadece AB ülkeleri. Yani 27 tane AB ülkesine siz direk ticaret yapamıyorsunuz. Ama dünyada geriye kalan devletlere ulaşabilirsiniz. Azerbaycan’da bu konuda aslında mukayeseli avantajlı olduğumuz bir ülke. Anavatanımız ilişkileri çok iyi, bizimle kötü olacak herhangi bir husumetleri yok. Dolayısıyla bizim ürettiğimiz herhangi bir şeyin oraya götürülüp satılmasında bir sakınca yoktur.”
“Azerbaycan’a ihracatta bir engelleme ya da kısıtlama yok”
Candan Avunduk, kendilerinin ürettiği hellimin Azerbaycan’a endirekt yolla ihraç edildiğini ifade ederek, “Benim ürettiğim oraya gidiyorsa, senin ürettiğin de oraya gidebilir anlamına geliyor. Bir engelleme ya da kısıtlama yok. Hatta Azerbaycan halkının milli gelirinin yüksek olmasından kaynaklı ihracatımız daha kolay olacaktır” dedi.
Kamunun; ihracattan önce üzerine düşenin üreticilerin, sanayicilerin ve iş insanlarının önlerini açmak olduğunu veya girdi maliyetlerinin aşağıya çekilmesinde faaliyetlerde bulunması olduğunu belirten Avunduk, “Eğer girdi maliyetleri aşağı çekilirse zaten siz rekabetçi olursunuz fiyatsal anlamda. Rekabetçi olduktan sonra malınızı her yerde satabilirsiniz” şeklinde konuştu.
“Devletin hantal bir yapısı var”
Kamunun yürüttüğü kurumların geçmişte devlet tarafından yapıldığını ifade eden Candan Avunduk, “Nedeni, bu konuda yatırım yapacak özel sektörün bulunmamasıydı. Sadece bir devlet vardı ve devletin altına yaşayan insanlar vardı. Bundan dolayı insanlar devlet dairelerinde yaşamak isterdi. Şimdi özel sektör güçlendi. Bundan dolayı devletin birçok görevini çok daha rahat verimli, efektif yapabilir. Çünkü devletin hantal bir yapısı vardır” ifadelerine yer verdi.
“Limanların hali içler acısı”
“Limanların hali içler acısı” diyen Candan Avunduk, şimdilerde bile malını getirip yaklaşık bir ay boyunca malını kurtaramayan tüccarların olduğuna değinerek şu şekilde konuştu:
“Malımız geliyor ve çıkartmakta zorlanıyoruz. Nedeni gümrüklerin yığılmış olması; teknik teçhizat olarak, yönetimsel olarak gümrük bitmiş durumda ve biz bu halimizle, ‘Peşkeş çekmeyelim, şöyle yapmayalım’ diyorlar. Tamam, peşkeş çekmeyelim ama rehabilite edelim diyoruz onu da yapmıyorlar. Özelleştirelim diyoruz ona da müsaade yok. Mersin Limanı’nı örnek verebiliriz, özel kuruma ait bu kadar iyi yönetiliyorsa ve biz limanımızı yönetemiyorsak; devletten çıkartıp özel sektöre verilebilir.”
