4K KOOP Başkanı Deniz Solyalı, birlikte hareket etmenin her zaman kazanım olduğunu söyleyerek kadınların kendilerine güvenlerinin arttığını vurguladı
40 ortaklı kooperatif şirketi… Kırsal Kalkınma Kadın Kooperatifi (4K KOOP) Başkanı Deniz Solyalı, 2 buçuk yıl önce 4 kadın ile çıktıkları bu yolda, 20 kadınla kurucu üyelik sözleşmesini imzaladıklarını ve şu an el sanatları ile birlikte 40’a yakın kadınla yola devam ettiklerini açıkladı. Solyalı, “Burası kadınlarımızın ortak olduğu, 40 ortaklı bir kooperatif şirketidir.” dedi.
Cemre CEMALİ
Lefke bölgesinde, üretici 4 kadının örgütlenmesiyle, 2021 yılında kurulan Kırsal Kalkınma Kadın Kooperatifi (4K KOOP), ülkenin ilk kadın kooperatifi olarak faaliyetlerine başladı.
Üretim, imalat, turizm ve teknik destek olmak üzere 4 kadın ile 4 kategoride çıkılan bu yolda 4K KOOP, bugünlerde kadınların yer aldığı 40 ortaklı bir kooperatif şirketi olarak faaliyetlerini sürdürüyor.
4K KOOP Başkanı Deniz Solyalı, kırsal alanlardaki kadınların sosyal ve ekonomik olarak güçlendirilerek sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlaması amacıyla kurulan kooperatifi ve kadınların bu oluşumdaki rolünü KIBRIS’a anlattı.
Solyalı: 4K aslında 4 kadın
4K KOOP Başkanı Deniz Solyalı, herkesin kafasında ‘Olur mu? Yapılabilir mi? Kadınlar el yordamıyla bu işi nasıl yapacak? Bu ülkede bu kadar kötü örmek varken kadınlar bu işin altından nasıl kalkılacak? Kadınlar bunu başarabilir mi?’ gibi soru işaretleri varken; kooperatifin kurulmasında da bugünlere gelmesinde de en büyük gücün; her daim kadınların inancı, özverisi ve azmi olduğunu ifade etti.
Solyalı, kurucu üyelerinin Yeşilırmak’ın Toprak Ana’sı olarak bilinen ve geçtiğimiz yıl hayatını kaybeden Nesrin Şen olduğunu söyleyerek; Nursel Ekici, Münevver Ebedi ile birlikte 4 kadın olarak bu yola çıktılarını anımsattı.
Kuruluş aşamasından bugüne kadarki gelen süreçte Kooperatif Şirketler Mukayyitliği’nin kendilerine destek sağladığını söyleyen Solyalı, “Ciddi azimli çalışkan kurucu üyeleriyle bu yola çıktık. Bu kadınlar ‘cam tavanları kırdı’ ilk başladığımız günlerde ne bir ofisimiz ne de bir alt yapımız vardı. Yeşilyurt köyündeki eski bir kooperatif binasını kiraladık ilk faaliyetlerimize orada başladık. Tarım Bakanlığı’nın Kırsal Kalkınma Mali Destek Programından destek aldık hibeye başvurduk, hak kazandık ve o binanın tamir ve tadilatını yaptık.” dedi.
Solyalı, “Sadece birlikte olmamız, birlikte mücadele etmemiz gerektiğini, birlikte yol alabilirsek var olabileceğimiz bilinci inancı vardı kadınlarımızda” vurgusu yaparak hedeflerini ve amaçlarını anlattı:
“Hedefimiz ortak paydada herkesin bir araya gelmesiydi. Bu yola çıkarken bütün kadınları tek tek dinledik. Hepsi de ‘üretimden kopmak istemiyorum, üretimde var olmaya devam etmek istiyorum. Üretmek ve ürünlerimin emeğimin değer ettiğini görmek istiyorum. Bu topraklarda var olmak istiyorum’ diyorlardı. Biz de kadınlara, topluma ne fayda sağlayabiliriz düşüncesiyle yola çıktık.”
“Burası 40 ortaklı bir kooperatif şirketidir”
Solyalı, 2 buçuk yıl önce 4 kadın ile çıktıkları bu yolda, 20 kadınla kurucu üyelik sözleşmesini imzaladıklarını ve şu an el sanatları ile birlikte 40’a yakın kadınla yola devam ettiklerini söyleyerek, “Kooperatiflerde üyelik değil aslında ortaklık vardır. Biz bunu kadınlarımıza da aşılamaya çalışıyoruz. Bu kooperatif ‘sizin ortak olduğunuz bir şirkettir’ diyoruz. Kadınlarımızın eşlerinden de tabii ki destek alıyoruz onlarla da iş birliklerimiz oluyor ancak üyelikte de hissedarlıkta da bu kooperatifin ortakları tamamen kadınlardır. Burası 40 ortaklı bir kooperatif şirketidir.” ifadelerini kullandı.
Bu kooperatifi Lefke ilçesinde kurduklarını ve kurulduğu gün ülkenin tek kadın kooperafi iken, şu an 4 tane kadın kooperatifi olduğuna dikkat çeken Solyalı, kadın kooperatiflerinin çoğalmasıyla ülkede kooperatifçiliğe olan bakış açısının değiştiğine ve farkındalığın arttığına inandığı gibi kooperatiflere de yeniden güven sağlandığını açıkladı.
Solyalı, 4K KOOP olarak; üretim, imalat, turizm ve teknik destek olmak üzere 4 kategoride bu yola çıktıklarını ve birden fazla kategoride olabildiği sadece bir kategoride de yer alan kadınlar olduğuna vurgu yaparak; tarım faaliyetleri, gıda imalatı ya da kırsal turizm faaliyeti sürdüren kadınlar olduğu gibi bunların üçünü de bir arada yapan kadınların da olduğunu ifade etti.
Her kategoride farklı hedefler
Her kategoride bir hedefleri olduğunu anlatan Solyalı şöyle devam etti:
“Birinci kategori olan ‘üretim’de hedeflediğimiz; sağlıklı, kontrollü ve sertifikalı ürünler üretilmesidir. Sadece üretimle olmaz diyerek ürünlerin katma değerinin arttırılması noktasında ikinci kategorimiz imalat oldu. Kadınlarımızdan kimisi zivaniasını kimisi şarabını yaptı. Reçel, macun, turşu derken; kendi bünyemizde artık kurutulmuş meyvelere de başladık. Bu tesislerin hepsi kırsalda bizler için turizm destinasyonudur, bunun içindir ki 4K’nın üçüncü kategorisi de ‘kırsal turizm’dir. Buradaki hedeflerden biri de; doğasıyla, kültürü ile, insan kaynakları ve yöresel lezzetleri ile oldukça zengin olan, mavi ile yeşilin buluştuğu Lefke’de kırsal turizmi geliştirmektir. Kadınlarımız en kaliteli ve en iyi şekilde üretimlerini yapıyorlar. Bunları bir adım daha ileriye taşımak için finansa erişimde, projelerinin hayata geçirilmesinde dördüncü kategori olan teknik destek 4K ile gerçekleşti.”
Solyalı, kooperatifin 4. bacağından kurucu üyesi olduğunu söyleyerek, kooperatifin kuruluş yerinin Lefke olduğuna dikkat çekerek bunun nedenini şu sözlerle açıkladı:
“Her bölgenin kendine özgü ihtiyaçları, sorunları, çözümleri vardır. Her bölgenin insan yapısı da avantajları da fırsatları da çok farklıdır. Bu bölgeden elde edeceklerimiz de diğer bölgelere rol model olsun, yayılsın ve çoğalalım dedik.”
Solyalı, 4K KOOP ile Lefke bölgesindeki kadınlarda ne gibi değişimler olduğuna dikkat çekerek ilk günkü duruşları ile şimdiki duruşları arasında çok büyük değişiklikler olduğunu vurguladı.
“Güç birliği ile aşamayacakları engel yok”
Birlikte hareket etmenin her zaman kazanım olduğunu söyleyen Solyalı şöyle devam etti:
“Kendilerine güvenleri arttı, dünyada olup bitenlerden, merkezde olup bitenlerden erişimleri daha fazla olmaya başladı. Seslerini daha fazla duyurabilmeye başladılar, örgütlü hareket etmenin faydalarını görmeye başladılar, önceden haberdar olamadıkları bir takım programlardan haberdar olmaya başladılar. Hep birlikte bir şeyleri başarabiliyoruzu görmeye başladılar. Kadınlarımızın, güç birliği yapması halinde açamayacakları kapı aşamayacakları engel yoktur.”
